Ο Ταΰγετος που ονομάζεται και Πενταδάχτυλος αλλά και Μακρινός Ηλίας, πήρε το όνομά του από την Ταϋγέτη την μυθική Ατλαντίδα, που ο Δίας θαύμασε την ομορφιά της, την άρπαξε και γέννησε από αυτήν τον Λακεδαιμόνα.
Η Οροσειρά του Ταΰγετου ξεκινά από την περιοχή της Μεγαλόπολης και καταλήγει μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο. Με το μήκος των 110 χιλιομέτρων εκτείνεται σε τρείς νομούς: Αρκαδίας, Μεσσηνίας και Λακωνίας. Το πιο πλατύ του σημείο φτάνει τα 29 χιλιόμετρα ενώ το συνολικό εμβαδόν της επιφάνειάς του ανέρχεται σε 2.544.000 στρέμματα.
Συγκροτείται από πλούσια ασβεστολιθικά πετρώματα και κρυσταλλικούς σχιστόλιθους, τα οποία σε συνδυασμό με τις βροχοπτώσεις που διαπερνούν για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια το εσωτερικό του βουνού, έχουν δημιουργήσει δεκάδες αξιόλογα σπήλαια με πλούσιο διάκοσμο από σταλαγμίτες και σταλαχτίτες μερικά εκ των οποίων είναι το Σπήλαιο της Βλυχάδας - Διρού, της Αλεπότρυπας και του Καταφυγγίου.
Υπόγεια ποτάμια, ιαματικές πηγές που αναβλύζουν δροσερό νερό και φαράγγια στα οποία αναπτύσσονται πλούσια οικοσυστήματα, είναι από τα αξιοθέατα που μπορεί να θαυμάσει ο περιηγητής, μιας και η χλωρίδα και η πανίδα που έχει καταγραφεί είναι εντυπωσιακή.
Ένα πλήθος βοτάνων ευδοκιμούν στον Ταΰγετο που είναι ωφέλιμα για την υγεία μας αλλά και δίνουν ένα μοναδικό και ευχάριστο άρωμα στην ατμόσφαιρα. Θυμάρι, δεντρολίβανο, δυόσμος, λεβάντα, κάπαρη, ρίγανη, τσάι, τσουκνίδες, μέντα είναι μόνο μερικά από τα μυρωδικά που μεθούν τον περιηγητή στην εξερεύνηση των μονοπατιών του. Στους τριγύρω ορεινούς όγκους αλλά και στα ονομαστά φαράγγια της Μεγάλης Λαγκάδας, του Βυρού, του Ριντόμου και της Νούπαντης, τα έλατα, τα κυπαρίσσια, το μαυρόπευκο συνδυάζουν τα χρώματά τους με της βελανιδιάς, του κέδρου, της ελιάς, της ακακίας της αμυγδαλιάς, και της κουτσουπιάς.
Σε αυτά τα πανέμορφα δάση ζούσαν στο παρελθόν αγριογούρουνα, αρκούδες, ελάφια, λύκοι και λύγκες τα οποία σήμερα έχουν εξαφανιστεί. Πλέον εκεί βρίσκουν ασφαλές καταφύγιο αλεπούδες, λαγοί, ελάφια, τσακάλια, αγριόγατοι, σκαντζόχοιροι, κουνάβια, αρκετά ερπετά και αμφίβια, όπως χελώνες, σαύρες, οχιές, δεντρογαλιές, σπιτόφιδα, βατράχια κτλ. Στους ψηλούς κορμούς των δέντρων μπορεί να ακούσει τα δυνατά χτυπήματα του δρυοκολάπτη, ενώ το σούρουπο κάνουν την εμφάνισή τους νυκτόβια αρπακτικά όπως πεπλόγλαυκες, μπούφοι, κουκουβάγιες, χουχουριστές και γκιώνηδες.
Ανάμεσα στους αναρριχητικούς κισσούς, τις πικροδάφνες, τις φραγκοσυκιές, τα σχίνα, τις κουμαριές, τις βατομουριές και τα γαϊδουράγκαθα, μπορεί κανείς να διακρίνει κοτσύφια, καρδερίνες, σπίνους, φλώρους, γαλαζοπαπαδίτσες, ελατοπαπαδίτσες, καλόγερους, αλλά και πετροπέρδικες, φάσσες, πετροχελίδονα, κίσσες και σπουργίτια και να απολαύσει τα παιχνιδιάρικα τιτιβίσματά τους.
Κυκλάμινα, μανουσάκια, αμάραντοι, ανεμώνες, αγριόκρινα, χρυσάνθεμα, ίριδες, χαμομήλια, αγριοβιολέτες και παπαρούνες, συμπληρώνουν το ήδη εντυπωσιακό τοπίο με μικρές χρωματικές πινελιές. Δυστυχώς, πολλά από τα σπάνια είδη φυτών, πουλιών, εντόμων και ζώων κινδυνεύουν με εξαφάνιση λόγω των πυρκαγιών, της λαθροθηρίας και του ανεξέλεγκτου κυνηγιού.
Ένα πλήθος επιστημόνων όπως σπηλαιολόγοι, αρχαιολόγοι, ανθρωπολόγοι, γεωπόνοι, παρατηρητές, αλλά και φυσιολάτρες, αθλητές και απλοί ταξιδιώτες, επισκέπτονται το αγέρωχο βουνό για να γευτούν τις ευκαιρίες που προσφέρει για γνώσεις, ανακαλύψεις, αθλητικές δραστηριότητες, όπως ορειβασία, ορεινή ποδηλασία, πεζοπορία. Πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες αποτέλεσε το μεγαλειώδες βουνό προσφέροντας ένα πλήθος λογοτεχνικών θησαυρών και ποιημάτων που αναφέρονται στην επιβλητική παρουσία του.
Γράμμα στον άνθρωπο της πατρίδας μου
Μην με μαρτυρήσεις!
Και προπαντός μην του πεις πως με εγκατέλειψεν η ελπίδα!
Καθώς κοιτάς τον Ταΰγετο, σημείωσε τα φαράγγια που πέρασα.
Και τις κορφές που πέρασα. Και τα άστρα που είδα.
Πες τους από μένα, πες τους από τα δάκρυά μου, ότι επιμένω ακόμη πως ο κόσμος
Είναι όμορφος!
Νικηφόρος Βρεττάκος
Κώστας Ουράνης: Ο Ταϋγετος
(απόσπασμα από το βιβλίο "Ελλάδα")
Κανένα βουνό απ' όσα είδα στη ζωή μου - από το Μόν Μπλάν με τα - αιώνια απάτητα χιόνια ίσαμε τις πιο άγριες ισπανικές «σιέρρες» δε μου έκανε ποτέ την εντύπωση που αισθάνθηκα, που δέχθηκα, κατάστηθα θα έπρεπε να πω, όταν από μια ψηλή καμπή του αμαξιτού δρόμου προς τη Σπάρτη αντίκρισα τον Ταΰγετο σ' όλο τούτο επιβλητικό ύψος. Δε φανταζόμουν ποτέ ότι θα υπήρχε βουνό με τέτοιο χαρακτήρα, τέτοιαν ατομικότητα. Η εικόνα του ήταν άφθαστα μεγαλοπρεπής. Παρουσιάζεται στηριγμένος σε τεράστιες, συμπαγείς πλαγιές, παρόμοιες με στηρίγματα τειχών, χρώματος μοβ και μολυβένιου, και «οι κορφές του, που έχουν σχήματα πυραμίδων ξεκόβονται στο γαλανό ουρανό κατακάθαρα και σκληρά. Δεν υπάρχουν, όπως συμβαίνει μ' άλλα ψηλά βουνά, μικρότερες βουνοσειρές να τον μισοκρύβουν και να εμποδίζουν ν' αγκαλιάσει κανείς με μια ματιά ολόκληρο το ύψος του. Από την κοιλάδα της Σπάρτης, όπου κάνει φιδίσιους ελιγμούς ο Ευρώτας, και που απλώνεται σα μια θάλασσα πρασινάδας, ο Ταΰγετος σηκώνεται ανεμπόδιστος, ίσιος, ώριμος και δυνατός με μια περήφανη ανάταση - ίσαμε το ύψος των χιονοσκεπασμένων κορυφών του. Καθώς εμφανίζεται έτσι, δε δίνει μόνο μια εντύπωση μεγαλείου, αλλά και μια βαθιά συγκίνηση. Δεν τον φαντάζεται κανείς άψυχο: παγερή αιωνιότητα ύλης. Καθώς υψώνεται θεόρατος και δυνατός, σκιάζοντας τη μεγάλη πεδιάδα, φαντάζει σα μια έμψυχη παρουσία, σα να είναι ο τιτανικός φρουρός της - και δίνει πραγματικά το μάθημα εκείνο της ενέργειας και της δύναμης, που ένοιωσε ο Μωρίς Μπαρρές, όταν τον είδε και με το όποιο εξήγησε το πολεμικό θαύμα της αρχαίας Σπάρτης. Αληθινά, αφού δει κανείς τον Ταΰγετο, εννοεί καλύτερα, εννοεί εντελώς, πως υπήρξε η φυλή αυτή περήφανη, η εξαίσια ανδρική, η λιτή, η αυστηρή και πολεμόχαρη, που έζησε στην κοιλάδα αυτή της Σπάρτης χωρίς να νοιώσει ποτέ την ανάγκη να περιτειχίσει Ακροπόλεις για να καταφεύγει σ' αυτές σε ώρες εχθρικών επιδρομών. Οι άνθρωποι που αντίκριζαν καθημερινά τον Τιτάνα αυτόν που λέγονταν Ταΰγετος, που ανέπνεαν τον αέρα που κατεβαίνει από τις κορυφές του, που αισθάνονταν όχι το βάρος του πάνω στην πεδιάδα τους, αλλά το αγέρωχο ύψος του, δεν ήταν δυνατό, στις εποχές εκείνες των πολέμων και των στενών πατρίδων, να μη αναπτυχθούν σε χαλύβδινους και περήφανους πολεμιστές και να μη θέσουν τη φυλή τους ανώτερη και από τον πολιτισμό των Αθηνών ...
Άλλοτε, πριν δω ακόμα τον Ταΰγετο, θεωρούσα κι εγώ, μαζί με όλους τους άλλους, κατώτερη τη φυλή αυτή που χάθηκε από το πρόσωπο της γης χωρίς να αφήσει στους αιώνες τίποτα για να θυμίζει τη διάβασή της: ούτε ναό, ούτε ένα έργο τέχνης. Τώρα αισθάνομαι ότι oι Σπαρτιάτες «άφησαν» ως μνημείο τους τον Ταΰγετο γιατί, εμπνεόμενοι από την περήφανη παρουσία του, ύψωσαν σαν την ψυχή τους ίσαμε την ψηλότερη κορφή του κι έγιναν ένα μ' αυτόν ...;
ΤΑΥΓΕΤΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου